രക്ഷ, മോക്ഷം, മുക്തി, നിർവാണം എന്നിവ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്?

[Translated by devotees]

[മിസ്റ്റർ. ടാലിൻ റോവ് ചോദിച്ചു: ഹലോ ഗ്രേറ്റ് ആൻഡ് തുല്യതയില്ലാത്ത(Unrivaled) സ്വാമി, രക്ഷ, മോക്ഷം, മുക്തി, നിർവാണം(Salvation, Moksha, Mukti, and Nirvana) എന്നിവ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ എന്തൊക്കെയാണ്? അങ്ങയുടെ ഒരു പ്രഭാഷണത്തിൽ, മോക്ഷം എന്നത് ലൗകിക ബന്ധങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യമാണെന്ന് അങ്ങ് സൂചിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്, അവിടെ രക്ഷ എന്നത് ഒരു ആത്മാവിന്റെ തുടർന്നുള്ള പാപ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ അവസാനമായിരിക്കാം. പുനർജന്മ ചക്രത്തിന് അവസാനമുണ്ടെന്ന് പല വിശ്വാസങ്ങളും വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ ആശയങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം എന്താണെന്ന് ഞാൻ ആശ്ചര്യപ്പെടുന്നു? അങ്ങയുടെ കരുതലിനും വിവേകത്തിനും നന്ദി. ടാലിൻ റോവ്]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ(worldly bonds) നിന്നുള്ള മോചനത്തിന് മോക്ഷം(Moksha) എന്ന് അർത്ഥമാക്കാം, കാരണം മോക്ഷത്തിന്റെ അർത്ഥം ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനമാണ്, അതിന് മറ്റൊരു കാരണവുമില്ല. ഒരു കല്ലിന് മോക്ഷമുണ്ട്, കാരണം അത് പ്രകൃതിയാൽ നിഷ്ക്രിയമായതിനാൽ എല്ലാ ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നും മുക്തമാണ്. മോക്ഷം അല്ലെങ്കിൽ മുക്തി അർത്ഥമാക്കുന്നത് മറ്റൊരു കാരണവുമില്ലാതെ ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള അതേ മോചനമാണ്, കാരണം കല്ലിന്റെ നിഷ്ക്രിയത്വം തന്നെ മതിയായ കാരണമാണ്. കല്ലിന്റെ സ്ഥാനത്ത്, നിങ്ങൾ അവബോധത്താൽ(awareness) നിർമ്മിച്ച ഒരു ആത്മാവിനെ എടുക്കുകയാണെങ്കിൽ, അത് ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനത്തിന് എന്തെങ്കിലും കാരണം ഉണ്ടായിരിക്കണം, അത് നിഷ്ക്രിയ സ്വഭാവമല്ല, കാരണം അത് ബോധമോ ആത്മാവോ ആണ് നിഷ്ക്രിയമായ കല്ലല്ല. ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളാൽ  കഷ്ടപ്പെടുന്നതുപോലുള്ള കാരണം നിലവിലുണ്ടെങ്കിൽ, അത് മോക്ഷമാകാം. ഇവിടെ, ആത്മാവ് കഷ്ടപ്പാടുകളോട് ആകര്‍ഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അതിന്റെ ഫലമായി ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനം ലഭിക്കുന്നു. ഇത് ചില  വേദനകളോടുള്ള ആസക്തി നിമിത്തം ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള അകൽച്ചയാണ്.  ആത്മാവിന്റെ ഭൂതകാല പാപത്തിന്റെ ഫലമാണ് കഷ്ടപ്പാടുകൾ. ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ(worldly bonds) നിന്നുള്ള മോചനം ഈശ്വരനോടുള്ള ബന്ധനത്താൽ  സംഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ, അത്തരം ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനത്തെ നിർവാണം(Nirvana) എന്ന് വിളിക്കാം. മോക്ഷത്തിലും നിർവാണത്തിലും, Y- യോടുള്ള അടുപ്പം മൂലം X-ൽ നിന്നുള്ള വേർപിരിയലാണ് അടിസ്ഥാനം,  മോക്ഷവും നിർവാണവും തമ്മിൽ വലിയ വ്യത്യാസമില്ല. ഈ നാല് പദങ്ങളും ഈശ്വരനോടുള്ള ശക്തമായ ആസക്തി (strong attachment to God) മൂലം ആത്മാവിനെ ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ(worldly bonds) നിന്ന് മോചിപ്പിക്കുന്നതിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇവിടെ വിശദീകരിച്ചിട്ടുള്ള വ്യത്യാസങ്ങൾ കർശനമല്ല.