ഹനുമാന്റെ ഇനിപ്പറയുന്ന പ്രസ്താവനയുടെ അർത്ഥം ദയവായി വിശദീകരിക്കുക

[Translated by devotees]

പ്രബുദ്ധരും അർപ്പണബോധമുള്ളവരുമായ ദൈവദാസരേ,

[മിസ്. ത്രൈലോക്യ ചോദിച്ചു:- പാദനമസ്കാരം സ്വാമി! ഭഗവാൻ ഹനുമാൻ ദൈവമായ രാമനോട് പറഞ്ഞ വാക്കുകൾ അങ്ങേയ്ക്കു ദയവായി വിശദീകരിക്കാമോ: “എന്റെ ശരീരത്തിന്റെ ദൃഷ്‌ടികോണിൽ (from the anlge of), ഞാൻ അങ്ങയുടെ ദാസനാണ്. എന്റെ വ്യക്തിഗത ആത്മാവിന്റെ (ജീവ) ദൃഷ്‌ടികോണിൽ, ഞാൻ അങ്ങയുടെ ഭാഗമാണ്. എന്റെ ആത്മാവിന്റെ കോണിൽ, ഞാൻ അങ്ങാണ്?”]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ഈ പ്രസ്താവനയുടെ സംസ്കൃത ശ്ലോകം (Sanskrit verse) ഇതാണ്:-

ദേഹബുദ്ധ്യാ തു ദാസോ'ഹം, ജീവബുദ്ധ്യാ ത്വദശകഃ |<

ആത്മബുദ്ധ്യാ ത്വമേവാഹം, ഇതി മേ നിശ്ചിതാ മതിഃ ||

Dehabuddhyā tu dāso'ham, Jīvabuddhyā tvadaṃśakaḥ |<

Ātmabuddhyā tvamevāham, iti me niścitā matiḥ ||

അർത്ഥം:- എന്റെ ശരീരത്തിന്റെ കോണിൽ നിന്ന് ഞാൻ അങ്ങയുടെ ദാസനാണ്. എന്റെ വ്യക്തിഗത ആത്മാവിന്റെ കോണിൽ നിന്ന്, ഞാൻ അങ്ങയുടെ ഭാഗമാണ്. ആത്മാവിന്റെ കോണിൽ നിന്ന്, ഞാൻ അങ്ങാണ്. ഇതാണ് എന്റെ നിഗമനം.

ഈ പ്രസ്താവന മൂന്ന് വീക്ഷണങ്ങളിൽ വിശദീകരിക്കാം:-

1)   ഭഗവാൻ ഹനുമാന്റെ ഭഗവാൻ രാമാനോടുള്ള വീക്ഷണം (ദൈവവിശ്വാസപരമായ, Theistic):-

View of God Hanuman to God Rama (Theistic):-

a) ശരീരത്തിന്റെ ആംഗിൾ:- അവരുടെ വേഷങ്ങളുടെ വീക്ഷണത്തിൽ (in the view of their roles) ഹനുമാൻ രാമന്റെ സേവകനാണ്. രാമൻ യജമാനനും ഹനുമാൻ സേവകനുമാണ്. ദാസൻ യജമാനനോട് കർമ്മ സംന്യാസ (ശാരീരിക ഊർജ്ജ ത്യാഗം, Sacrifice of physical energy) ചെയ്യണമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ഹനുമാൻ രാമന്റെ ദാസനാണ്, അവന്റെ ശരീരത്തിന്റെ ദൃഷ്‌ടി കോണിൽ നിന്ന് സേവിക്കുന്നു. ഹനുമാൻ സുഗ്രീവ രാജാവിന്റെ കീഴിൽ ശമ്പളമില്ലാതെ മന്ത്രിയായതിനാൽ, രാമനെ കാത്തിരിക്കുന്നതിനാൽ, ഹനുമാനെ വിവാഹം കഴിക്കാത്ത സന്യാസിയായി കണക്കാക്കാം. ഒരു സന്യാസിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം സേവനത്തിന്റെ ത്യാഗം മാത്രമേ സാധ്യമാകൂ. 

b) വ്യക്തി ആത്മാവിന്റെ (individual soul) ആംഗിൾ:- രാമൻ ദൈവമാണ്, ഹനുമാൻ ഒരു സേവകൻ അല്ലെങ്കിൽ അവബോധത്താൽ (awareness) നിർമ്മിച്ച ഒരു സാധാരണ ആത്മാവാണ്. അവബോധം പൊതുവാണെങ്കിലും, ദൈവം സർവ്വജ്ഞനാണ് (omniscient) അല്ലെങ്കിൽ സർവജ്ഞനാണ് (Sarvajna) (എല്ലാം അറിയുന്നു) ഹനുമാന് വളരെ കുറച്ച് മാത്രമേ അറിയൂ, അതിനാൽ അൽപജ്ഞനാണ് (Alpajna). വ്യക്തിാത്മാവ് അവബോധം കൂടിയായതിനാൽ അതിനെ അജ്ന (Ajna) (നിർജീവം, inert) എന്ന് വിളിക്കാനാവില്ല. ചെറിയ അറിവ് (Little knowledge) എല്ലായ്പ്പോഴും മുഴുവൻ അറിവിന്റെയും (whole knowledge) ഭാഗമാണ്.

c) ആത്മാവിന്റെ ആംഗിൾ (Angle of the soul):- രാമനിലും ഹനുമാനിലും സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്ത ദൈവമായ ആത്മാവാണ് സര്‍വ്വപ്രധാനമായ അധിഷ്‌ഠാനം (essential substratum). രാമൻ ഭഗവാൻ വിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമാണ്, ഹനുമാൻ ഭഗവാൻ ശിവന്റെ അവതാരമാണ്. വിഷ്ണുവിലും ശിവനിലും പരബ്രഹ്മൻ (Prabrahman) അല്ലെങ്കിൽ സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവം (unimaginable God) ഉണ്ട്. ഈ വീക്ഷണത്തിൽ രാമനും ഹനുമാനും ഒന്നുതന്നെയാണ്.

മേൽപ്പറഞ്ഞ മൂന്ന് കോണുകളിലും ആദ്യകോണ് മധ്വത്തിന്റെ ദ്വൈതത്വത്തിന്റേതാണ് (Dualism of Madhva). രണ്ടാമത്തെ ആംഗിൾ രാമാനുജത്തിന്റെ വിശേഷ മോണിസത്തിന്റേതാണ് (qualified Monism of Ramanuja). മൂന്നാമത്തെ ആംഗിൾ ശങ്കരന്റെ മോണിസത്തിന്റേതാണ് (Monism of Shankara).

2) ദൈവമായ രാമനോടുള്ള ഭക്തനായ അർപ്പണബോധമുള്ള മനുഷ്യന്റെ വീക്ഷണം (ദൈവവിശ്വാസി):-

a) ശരീരത്തിന്റെ ആംഗിൾ:- ഒരു ഗൃഹസ്ഥൻ എന്ന നിലയിൽ ഭക്തരായ സമർപ്പിതരായ ഓരോ മനുഷ്യനും, ശരീരം കൊണ്ട് കർമ്മ സംന്യാസവും (karma samnyasa with body) ജോലിയുടെ ഫലത്താൽ കർമ്മ ഫല ത്യാഗവും (Karma phala tyaaga with the fruit of work) ചെയ്യുന്ന ദൈവത്തിന്റെ ദാസനായി പ്രതീക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. ഭക്തൻ ഒരു സന്യാസിയാണെങ്കിൽ (saint), അയാൾക്ക്/അവൾക്ക് കർമ്മ സംന്യാസമോ സേവന ത്യാഗമോ മാത്രമേ ചെയ്യാൻ കഴിയൂ. ശരീരം കൊണ്ട്, സേവനവും, ശരീരം കൊണ്ട് ജോലി ചെയ്ത് ഫലം സമ്പാദിക്കലും സാധ്യമാണ്, അതിനാൽ, 'ശരീരം' (‘body’) എന്ന വാക്കുകൊണ്ട് സേവനവും പ്രവർത്തനഫലത്തിന്റെ (sacrifice of fruit of work) ത്യാഗവും സൂചിപ്പിക്കാം.

b) വ്യക്തി ആത്മാവിന്റെ ആംഗിൾ (individual soul):- ദൈവം സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത അവബോധവും (unimaginable awareness) ആത്മാവ് സങ്കൽപ്പിക്കാവുന്ന അവബോധവുമാണ് (imaginable awareness). സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്തതും സർവ്വശക്തവുമായ അവബോധം കാരണം, ദൈവം സർവ്വജ്ഞനും പരിമിതമായ കഴിവ് കാരണം, മനുഷ്യന് കുറച്ച് അറിവ് മാത്രമേയുള്ളൂ. ചെറിയ അറിവ് പൂർണ്ണമായ അറിവിന്റെ ഭാഗമായതിനാൽ, വ്യക്തിഗത ആത്മാവ് ദൈവത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്.

c) ആത്മാവിന്റെ ആംഗിൾ:- ആത്മാവ് (soul) നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജമാണ് (inert energy). ഊർജസ്വലമായ ഒരു അവതാരത്തിന്റെയോ (energetic incarnation) മനുഷ്യാവതാരത്തിന്റെയോ (human incarnation) ആത്മാവിനോടും ശരീരത്തോടും സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവം ലയിക്കുന്നതിനുമുമ്പ്, മാധ്യമം നിർജീവമായ ഊർജ്ജം കൊണ്ട് മാത്രം നിർമ്മിച്ചതാണ്. മനുഷ്യന്റെ ആത്മാവും ശരീരവും (അവതാരത്തിന്റെ മാധ്യമമായി മാറുകയാണെങ്കിൽപ്പോലും) നിർജീവമായ ഊർജ്ജം കൊണ്ട് മാത്രമാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. അതിനാൽ, സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവവുമായി ലയിക്കുന്നതിന് മുമ്പുള്ള ഒരു അവതാരത്തിന്റെ മാധ്യമവും ഊർജ്ജസ്വലനായ ഒരു വ്യക്തിയുടെ (energetic being) അല്ലെങ്കിൽ ഒരു മനുഷ്യന്റെ മാധ്യമവും ഒരേ ഊർജ്ജമാണ്. സര്‍വ്വപ്രധാനമായ അടിസ്ഥാന ഇനം (essential basic item) ഒന്നുതന്നെയായ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജമാണ്. ദ്രവ്യവും അവബോധവും പോലും നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ രൂപങ്ങൾ മാത്രമാണ്, അതിനാൽ, നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ ഏകത്വം (oneness) എളുപ്പത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയും. സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവം നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജമോ (inert energy) ദ്രവ്യമോ (matter) അവബോധമോ (awareness) അല്ല, അതിനാൽ സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവം സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു വസ്തുവല്ലാത്തതിനാൽ ഇവിടെ അവശേഷിക്കുന്നു.

3) ഒരു സാധാരണ മനുഷ്യന്റെ പ്രപഞ്ചത്തോടുള്ള വീക്ഷണം (നിരീശ്വരവാദപരമായ, Atheistic):-

a) ശരീരത്തിന്റെ ആംഗിൾ:- ശരീരം പ്രധാനമായും ദ്രവ്യമാണ്, ഇത് നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ കീഴിലുള്ള രൂപമാണ് (subordinate form), കാരണം എല്ലാ ഭൗതിക ശരീരങ്ങളെയും (materialized bodies) നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്താൽ ദഹിപ്പിക്കാൻ കഴിയും. ആറ്റങ്ങളും തന്മാത്രകളും (atoms and molecules) തമ്മിലുള്ള ബോണ്ട് എനർജി (bond energy ) എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജവും ഭൗതിക രൂപത്തെ പരിപാലിക്കുന്നു. ഘനീഭവിച്ചാൽ (condensation) മാത്രമേ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിൽ നിന്ന് ദ്രവ്യം ഉണ്ടാകൂ. അതിനാൽ, ദ്രവ്യത്തെ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ സേവകൻ (servant) എന്ന് വിളിക്കാം. മനുഷ്യശരീരത്തിലെ ചെറിയ ദ്രവ്യവും ചെറിയ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ വലിയ ദ്രവ്യവും ഭീമാകാരമായ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജവും അടങ്ങുന്ന മുഴുവൻ പ്രപഞ്ചവും അളവനുസരിച്ച് (quantitatively) വളരെ വലുതാണ്.

b) വ്യക്തി ആത്മാവിന്റെ ആംഗിൾ:- അളവ് വ്യത്യാസം കാരണം പ്രപഞ്ചത്തിൽ നിലവിലുള്ള മുഴുവൻ അവബോധത്തിലും ഒരു മനുഷ്യന്റെ അവബോധം വളരെ ചെറിയ ഭാഗമാണ്. പ്രപഞ്ചം മുഴുവനുമുള്ള കൂട്ടായ അവബോധം (അത്തരമൊരു കൂട്ടായ അവബോധത്തെ തത്ത്വചിന്തയിൽ ഹിരണ്യഗർഭ (Hiranyagarbha) എന്ന് വിളിക്കുന്നു) വളരെ വലുതും മനുഷ്യന്റെ ചെറിയ അവബോധം കൂട്ടായ അവബോധത്തിന്റെ ഭാഗവുമാണ്. നിരീശ്വരവാദത്തിലോ ശാസ്ത്രത്തിലോ ദൈവത്തിന്റെ അഭാവം നിമിത്തം കൂട്ടായ അവബോധം സർവ്വജ്ഞനല്ലാത്തതിനാൽ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കൂട്ടായ അവബോധം ഗുണനിലവാരത്തിൽ (quality) വ്യക്തിഗത അവബോധത്തേക്കാൾ വലുതല്ല. അതിനാൽ, ഇവിടെ വ്യക്തിഗത ആത്മാവ് ഗുണപരമായ അർത്ഥത്തിലല്ല (qualitative sense), അളവ് അർത്ഥത്തിൽ (quantitative sense) കൂട്ടായ അവബോധത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്.

c) ആത്മാവിന്റെ ആംഗിൾ:- ദ്രവ്യവും അവബോധവും നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ രൂപങ്ങൾ മാത്രമായതിനാൽ, മനുഷ്യശരീരം മുഴുവനും അതിലെ വ്യക്തിഗത ആത്മാവും ഒരു ചെറിയ അളവിലുള്ള നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജമായി (little quantity of inert energy) കണക്കാക്കാം. അതുപോലെ, മുഴുവൻ പ്രപഞ്ചവും വളരെ വലിയ അളവിലുള്ള നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജം (very large quantity of inert energy) മാത്രമാണ്. ഇപ്പോൾ, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗമെന്ന നിലയിൽ മനുഷ്യൻ (പ്രപഞ്ചവും മനുഷ്യനും അല്ലെങ്കിൽ ഊർജ്ജസ്വലമായ ജീവിയുടെയും വീക്ഷണത്തിൽ) ഗുണപരമായി ഒരേ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജമാണ്. നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിന്റെ വീക്ഷണത്തിൽ മനുഷ്യനും പ്രപഞ്ചവും തമ്മിലുള്ള ഏകത്വം ഗുണപരമായ അർത്ഥത്തിൽ (qualitative sense) മാത്രമാണ്.

ഈ മൂന്നാമത്തെ നിരീശ്വരവാദപരമോ ശാസ്ത്രീയമോ (atheistic or scientific view) ആയ വീക്ഷണത്തിൽ, നിരീശ്വരവാദികളോ ശാസ്ത്രജ്ഞരോ ദൈവത്തിന്റെ അസ്തിത്വം അംഗീകരിക്കുന്നില്ല, കാരണം അവർ നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തെ (കോസ്മിക് എനർജി) അല്ലെങ്കിൽ ആദ്യത്തെ സൃഷ്ടിയെ, മുല പ്രകൃതിയെ (Muula Prakruti) ആത്യന്തിക ദൈവമായി കണക്കാക്കുന്നു.

ഭഗവാൻ ഹനുമാന്റെ വീക്ഷണം ഒരു മനുഷ്യനും ബാധകമല്ല, കാരണം ഭഗവാൻ ഹനുമാൻ ഇതിനകം തന്നെ മറ്റൊരു മനുഷ്യാവതാരമായ രാമന്റെ ദാസനായി ജനിച്ച മനുഷ്യാവതാരമാണ്. പലപ്പോഴും, അദ്വൈത തത്ത്വചിന്തകർ (Advaita philosophers), ഈ വചനം സ്വയം പ്രയോഗിക്കുന്നതായി ഞാൻ കാണുന്നു. അത് തെറ്റാണ്, കാരണം അവർ ഹനുമാനെപ്പോലെ ദൈവത്തിന്റെ മനുഷ്യ അവതാരങ്ങളല്ല (human incarnations).