ശ്രീ രമകാന്തിൻ്റെ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് സ്വാമി ഉത്തരം നൽകുന്നു

[Translated by devotees of Swami]

ഹേ, പ്രബുദ്ധരും സമർപ്പിതരുമായ ദൈവദാസരേ

[ശ്രീ രമാകാന്ത് ചോദിച്ചു :-]

1.⁠ നിവൃത്തിയിൽ അഹങ്കാരത്തിൻ്റെയും അസൂയയുടെയും പങ്ക് എന്താണ്?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- നിവൃത്തിയിലെന്നപോലെ പ്രവൃത്തിയിലും ഈഗോയും അസൂയയും നെഗറ്റീവ് റോളാണ് വഹിക്കുന്നത്.

2. ഋഷിമാർ തങ്ങളുടെ ആത്മീയ യാത്രയുടെ അവസാനത്തിൽ തങ്ങളുടെ പുരുഷ അഹന്തയെ കീഴ്പ്പെടുത്താൻ ഗോപികമാരായി ജനിച്ചോ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- സ്ത്രീയായി ജനിച്ച് പുരുഷ അഹംഭാവത്തെ കീഴടക്കാം, അല്ലാതെ അത്ഭുതശക്തി ഉപയോഗിച്ച് സ്ത്രീ ആകുന്നതു വഴിയല്ല. അതിനാൽ, യഥാർത്ഥ സ്ത്രീ ജന്മം എടുക്കാൻ ഭഗവാൻ രാമൻ ഋഷിമാരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു.

3. ചിന്താശൂന്യമായ അവബോധം നേടുന്നത് ആത്മീയ പാതയിൽ പ്രയോജനകരമാണോ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ചിന്താശൂന്യമായ അവബോധം, മാനസികമായ ജോലികളില്ലാതെ വിശ്രമിക്കുന്നതല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല. വിവിധ പ്രവൃത്തികളിൽ ചിന്തകളാൽ മനസ്സ് പൊട്ടിത്തെറിക്കുമ്പോൾ വിശ്രമം ആവശ്യമാണ്. ധ്യാനം എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന വിശ്രമത്തിനുശേഷം, ദൈവത്തിലുള്ള ഏകാഗ്രത വളരെ ഫലപ്രദമാണ്. ധ്യാനം ദൈവത്തിലുള്ള ഏകാഗ്രതയാണെന്ന് വാദിച്ചുകൊണ്ടു ചിലർ ധ്യാനത്തിൽ തുടരുന്നു. അത്തരക്കാർ സ്വയത്തെ (സെല്ഫ്) തന്നെ ദൈവമായി തെറ്റിദ്ധരിക്കുന്നു.

4. ആത്മീയതയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ ഭാവനയുടെ യഥാർത്ഥ പങ്ക് എന്താണ്?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ഭാവനയിൽ പോലും ദൈവത്തെ കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുന്നത് മനസ്സിലൂടെ ദൈവത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള തപസ്സാണ് (മാനസം തപ ഉച്യതേ - ഗീത).

5. ദൈവവുമായുള്ള സ്ഥിരമായ സഹവാസം എന്നാൽ എന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്?

[സ്വാമി, അങ്ങയുമായുള്ള നിരന്തരമായ സഹവാസം മായയ്ക്ക് വിധേയമാകുമെന്നും കാലക്രമേണ അവഗണന സംഭവിക്കുമെന്നും അങ്ങ് പറഞ്ഞു. പിന്നെ, ദൈവവുമായുള്ള സ്ഥിരമായ സഹവാസം എന്നതുകൊണ്ട് എന്താണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്? നമ്മുടെ വ്യക്തിത്വം നമ്മിൽ നിന്ന് ഒരിക്കലും അപഹരിക്കപ്പെടാതിരിക്കുകയും എന്നിട്ടും നമ്മൾ വീഴുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ അത് എങ്ങനെ ശാശ്വതമാകും? സ്വാമി, മുകളിലെ രണ്ടും പരസ്പരബന്ധിതമാക്കുക.]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ദൈവവുമായുള്ള സ്ഥിരമായ സഹവാസത്തിനായി വ്യക്തിത്വം ആത്മാവിൽ നിന്ന് എടുത്തുകളയേണ്ടതില്ല. അഹങ്കാരം (അടിസ്ഥാന അഹം) എന്നറിയപ്പെടുന്ന അടിസ്ഥാന വ്യക്തിത്വം ദൈവത്തിൽ എത്തിച്ചേരാൻ സഹായിക്കുന്ന നാല് ആന്തരിക ഉപകരണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. ഈ അടിസ്ഥാന അഹം തെറ്റായ വശത്തേക്ക് വികസിക്കുമ്പോൾ, അഹങ്കാരം ജനിപ്പിക്കുന്നു. ഈ അഹങ്കാരത്തെ അഹം അല്ലെങ്കിൽ അഹംഭാവം എന്നും വിളിക്കുന്നു. ഇതുമൂലം ആശയക്കുഴപ്പം വരുന്നു. ദൈവസ്നേഹം ആസ്വദിക്കാൻ ദ്വൈതവാദത്തിൽ അടിസ്ഥാന അഹംഭാവം നിലനിർത്തണം. അടിസ്ഥാനപരമായ അഹംഭാവം ദൈവത്തിന് പൂർണ്ണമായി സമർപ്പിച്ചാൽ അത് അഹങ്കാരമായി മാറുകയില്ല. സമ്പൂർണ കീഴടങ്ങലിലും അടിസ്ഥാനപരമായ അഹങ്കാരം നിലനിൽക്കുന്നു.

6. ശുദ്ധമായ അവബോധത്തിൻ്റെയും ചിന്താശൂന്യമായ അവബോധത്തിൻ്റെയും അവസ്ഥ ഒന്നാണോ?

[സ്വാമി, ശുദ്ധമായ അവബോധവും ചിന്താശൂന്യമായ അവബോധവും ഒന്നാണോ? ആത്മാവിൻ്റെ ശുദ്ധമായ അവബോധാവസ്ഥ എങ്ങനെ കൈവരിക്കാം? നിവൃത്തിയുടെ പാതയിൽ ഇത് സഹായകരമാണോ?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ശുദ്ധമായ അവബോധം എന്നാൽ ചിന്താശൂന്യമായ അവബോധം മാത്രമാണ്. ശുദ്ധമായ അവബോധം കൈവരിക്കുന്നതിനെ ആത്മയോഗം എന്ന് വിളിക്കുന്നു, അത് ലൗകിക ബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്താൻ ആവശ്യമാണ്. അടിസ്ഥാനപരമായ അഹംഭാവം (ഞാൻ) ശരീരത്തിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്നത് (സൂപ്പർഇമ്പോസിഷൻ) ഈ ലൗകിക മോഹങ്ങൾക്ക് മൂലകാരണമായി മാറുന്നു. അതിനാൽ, ശങ്കരൻ ഈ സൂപ്പർഇമ്പോസിഷനെ (അധ്യാസ) വളരെയധികം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ആത്മയോഗം നേടിയശേഷം ലൗകികബന്ധനങ്ങൾ ദുർബ്ബലമാകുന്നു. ആത്മയോഗം കൊണ്ട് ഈ ലൗകിക ബന്ധനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതാകില്ല. ആത്മ യോഗയിൽ വിജയിച്ച ശേഷം, പരമാത്മ യോഗയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കണം, അത് ഇതിനകം ദുർബലമായ ലൗകിക ബന്ധനങ്ങൾ കാരണം എളുപ്പമായിരിക്കും.

7. വർണ്ണ-ശങ്കരനെ കുറിച്ച് അഭിപ്രായം പറയാമോ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- വർണ്ണം എന്നാൽ നിറം എന്നാണ്. ഏതൊരു മനുഷ്യൻ്റെയും യഥാർത്ഥ നിറം ആത്മാവിൻ്റെ നിറമാണ്, അത് ജന്മത്താൽ തീരുമാനിക്കപ്പെടാൻ പാടില്ല. ആത്മാവിൻ്റെ നിറത്തെ ശക്തമായ സ്വഭാവം അല്ലെങ്കിൽ പ്രകൃതി എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഗീതയിൽ, ഈ പ്രകൃതി ആധിപത്യം പുലർത്തുകയും ആത്മാവിനെ അതിൻ്റെ സഹജമായ പ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് ശക്തമായി നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ദൈവം പലയിടത്തും ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഈ പ്രകൃതി, കഴിഞ്ഞ ജന്മങ്ങളിൽ സ്വരൂപിച്ച ഗുണങ്ങളല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല, അവ ദൃഢീകരിക്കപ്പെട്ട സംസ്‌കാരങ്ങളാണ്. ഇതിൻ്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സാത്വിക, രാജസിക, താമസിക ഗുണങ്ങളുള്ള മൂന്ന് തരം ജാതികൾ ഉണ്ടാകുന്നു. ഈ സങ്കൽപ്പത്തിൻ്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ, മിശ്രജാതി വിവാഹം ഒഴിവാക്കുകയും സ്വന്തം ജാതിയിൽ വിവാഹം കഴിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് നല്ലത്. ഇതിനർത്ഥം സാത്വിക ജാതി രാജസിക, താമസിക ജാതികളെ വിവാഹം കഴിക്കരുത് എന്നാണ്. ഗുണങ്ങളെയും തുടർന്നുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ജാതി വ്യവസ്ഥ സ്ഥാപിച്ചതെന്ന് ദൈവം വ്യക്തമായി പറഞ്ഞു (ചാതുര്വര്ണ്യം മയാ സൃഷ്ടമ്, ഗുണ കർമ്മ വിഭാഗശഃ). യുക്തിപരമായി അധിഷ്ഠിതമായ ജാതി വ്യവസ്ഥയുടെ (തസ്യ കര്താരമപി മാം) സ്ഥാപകൻ താനാണെന്ന് അവൻ പറയുന്നു, കൂടാതെ ജന്മത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ജാതി വ്യവസ്ഥയുടെ സ്ഥാപകൻ താനല്ലെന്നും വ്യക്തമായി പറയുന്നു (വിദ്ധ്യകര്താര മവ്യയം). വർണ്ണ ശങ്കരൻ എന്നാൽ അന്തർ-ജാതി (ഇന്റർ കാസ്റ്റ്) വിവാഹം, വീണ്ടും അർത്ഥമാക്കുന്നത് സാത്വിക ജാതി രാജസിക അല്ലെങ്കിൽ താമസിക ജാതികൾ തമ്മിലുള്ള വിവാഹം എന്നാണ്.

8. സമാശ്രയണം യഥാർത്ഥത്തിൽ രാമാനുജനാണോ ആരംഭിച്ചത്?

[സ്വാമി, എന്താണ് സാമശ്രയണത്തിൻ്റെ യഥാർത്ഥ അർത്ഥം? പഞ്ച സംസ്‌കാരത്തിൻ്റെ (തപ, പുണ്ഡ്ര, നാമ, മന്ത്രം, യാഗം) ചൂടായ സ്റ്റാമ്പ് (തപ) ഉപയോഗിച്ച് തോളിൽ ശംഖു, ചക്രം എന്നിവയുടെ പ്രതീകം വയ്ക്കുന്നതിൻ്റെ സാരം എന്താണ്? രാമാനുജനാണോ ഇത് ആരംഭിച്ചത്?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ദൈവിക പ്രഭാഷകൻ തത്ത്വചിന്തയും പാരമ്പര്യവും വികസിപ്പിക്കുന്നത് തൻ്റെ ജീവിതകാലത്ത് ചുറ്റുമുള്ള ശിഷ്യന്മാരുടെ മാനസികാവസ്ഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ്. കാലം മാറുന്നതിനനുസരിച്ച് മാനസികാവസ്ഥകളും മാറുകയും അതിനനുസരിച്ച് വ്യവസ്ഥിതി രൂപപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നത് ദൈവിക പ്രഭാഷകനാണ്. മറ്റേതെങ്കിലും പിന്നീടുള്ള കാലത്ത് നിൽക്കുമ്പോൾ, മുൻകാല പാരമ്പര്യത്തെ നാം തെറ്റിദ്ധരിക്കരുത്. ഈ ആശയം നിങ്ങൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞാൽ, ഒരു ദൈവിക പ്രബോധകനെയും നിങ്ങൾ തെറ്റിദ്ധരിക്കില്ല.

9. കർമ്മ ഫല ത്യാഗത്തിലെ ശതമാന യുക്തി, കർമ്മ സംന്യാസത്തിനും ബാധകമാണോ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- കർമ്മ സംന്യാസം ഒരു ത്യാഗം കൂടിയായതിനാൽ, അതിൽ ശതമാന യുക്തി തികച്ചും ബാധകമാണ്. ശാരീരിക ശക്തി അല്ലെങ്കിൽ ഊർജ്ജം എന്നത് ഭക്തൻ്റെ കൈവശമുള്ള മൊത്ത സമ്പത്താണ്. അത്തരമൊരു ഭക്തൻ ഒരു ചെറിയ സേവനം ചെയ്യുകയും അത് വളരെ ദുർബലനായ ഒരു മനുഷ്യൻ ചെയ്യുന്ന വളരെ ചെറിയ സേവനവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുകയും ചെയ്താൽ, ശക്തനായ വ്യക്തിയുടെ സേവനം കൂടുതൽ മൂല്യമുള്ളതായി കാണപ്പെടും. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, വളരെ ദുർബലനായ മനുഷ്യൻ്റെ ത്യാഗം 100% ആണ്, എന്നാൽ ശക്തനായ വ്യക്തിയുടെ ത്യാഗം 10% ആണ്. 100 എന്നത് 10 നേക്കാൾ വലുതായതിനാൽ, ബലഹീനനായ മനുഷ്യൻ്റെ വളരെ ചെറിയ സേവനം ശക്തൻ്റെ ഗണ്യമായ സേവനത്തേക്കാൾ വലുതാണ്.

10. വിഷ്ണു ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി, രുദ്ര ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി, ബ്രഹ്മ ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി എന്നിവ എന്താണ്?

[സ്വാമി, അങ്ങ് ഞങ്ങളെ പഠിപ്പിച്ച യഥാർത്ഥ യോഗയുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ വിഷ്ണു ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി, രുദ്ര ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി, ബ്രഹ്മ ഗ്രന്ഥി വിഭേദിനി എന്നിവ എന്താണ്?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- ജ്ഞാനത്തിന്റെ അഹന്തയുടെ ആകർഷണമാണ് ബ്രഹ്മ ഗ്രന്ഥി. സമ്പത്തിൻ്റെ അഹന്തയുടെ ആകർഷണമാണ് വിഷ്ണു ഗ്രന്ഥി. രുദ്ര ഗ്രന്ഥി ശാരീരിക ഊർജ്ജത്തിൻ്റെ അഹന്തയുടെ ആകർഷണമാണ്. മേൽപ്പറഞ്ഞ മൂന്ന് ആകർഷണങ്ങളെയും നശിപ്പിക്കുന്ന ആത്മീയ ജ്ഞാനത്തിൻ്റെ ശക്തിയാണ് ലളിതാ ദേവി.

11. തത്ത്വചിന്തയിലൂടെയോ സിദ്ധാന്തത്തിലൂടെയോ മാത്രം ദൈവത്തിൻ്റെ അസ്തിത്വം തെളിയിക്കുക അസാധ്യമാണോ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- വേദ ആദ്ധ്യാത്മിക ജ്ഞാനത്തിലൂടെയും (ശബ്ദപ്രമാണം) യുക്തിയുടെ അനുമാനത്തിലൂടെയും  (ഇത്തരം വ്യവസ്ഥാപിതമായ (ചിട്ടയോടുകൂടിയ) ലോകം സൃഷ്ടിച്ചത് ദൈവം എന്ന സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു സ്രഷ്ടാവാണ് എന്ന്) ആത്മീയ ജ്ഞാനം ഉപയോഗിച്ച് ദൈവത്തിൻ്റെ അസ്തിത്വം തെളിയിക്കാൻ കഴിയും. അതിനാൽ, ഈ രണ്ട് ആശയങ്ങളാൽ ദൈവത്തെ തെളിയിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് കാളിദാസൻ പറഞ്ഞു (ആപ്തവാഗനുമാനാഭ്യാമ്). അറിവില്ലാത്ത ആളുകൾക്ക് അത്ഭുതത്തിലൂടെ മാത്രമേ തെളിവ് വേണ്ടിവരുന്നൊള്ളൂ.

12. ഭഗവാൻ്റെ മനുഷ്യാവതാരത്തിൻ്റെ കാര്യത്തിൽ നമുക്ക് പറയാമോ - a) വൈശ്വ = വിശ്വം, b) തൈജസ = വിരാട്, c) പ്രാജ്ഞ = ഹിരണ്യഗർഭ?

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- മനുഷ്യാവതാരത്തിൻ്റെ കാര്യത്തിലായാലും ഒരു സാധാരണ മനുഷ്യൻ്റെ കാര്യത്തിലായാലും വൈശ്വമെന്നാൽ ഭൗതികമായ സ്ഥൂലശരീരമാണ്. തൈജസ എന്നാൽ സൂക്ഷ്മ ശരീരം എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഊർജ്ജസ്വലമായ പ്രൊഫൈൽ എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. പ്രജ്ഞ എന്നാൽ കാര്യകാരണ ശരീരം എന്ന് വിളിക്കുന്ന അധിക സന്തോഷത്തോടുകൂടിയ അവബോധവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഹിരണ്യഗര്ഭ എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്.  സാധാരണ മനുഷ്യനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ആദ്യത്തെ രണ്ട് ഇനങ്ങൾ (ഉണർവ് അല്ലെങ്കിൽ ജാഗ്രത്, സ്വപ്നാവസ്ഥ അല്ലെങ്കിൽ സ്വപ്‌നം) അനുഭവപരിചയമുള്ള അവസ്ഥകളാണ്, എന്നാൽ മൂന്നാമത്തെ ഇനത്തിന് (ഗാഢ നിദ്ര അല്ലെങ്കിൽ സുഷുപ്തി) സന്തോഷം ആസ്വദിക്കാനുള്ള അനുഭവപരിചയമില്ല (അവബോധം). മനുഷ്യാവതാരത്തിൻ്റെ കാര്യത്തിൽ മാത്രം, മൂന്നാമത്തെ അവസ്ഥ ബാധകമാണ്. മനുഷ്യാവതാരത്തിൻ്റെ കാര്യത്തിൽ, തുരീയം എന്ന നാലാമത്തെ അവസ്ഥയും (ഗാഢനിദ്രയ്ക്കപ്പുറമുള്ള സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്ത അവസ്ഥ) നിലവിലുണ്ട്, എന്നാൽ സാധാരണ മനുഷ്യൻ്റെ കാര്യത്തിൽ അത് നിലവിലില്ല.

13. 'എല്ലാ ആത്മാക്കളും ദൈവത്തിൻ്റെ ഭാഗങ്ങളല്ല' എന്ന ആശയം ദയവായി വിശദീകരിക്കുക.

[സ്വാമി, രാമാനുജർ പറഞ്ഞതുപോലെ അങ്ങ് പറഞ്ഞു.

വിശ്വ + വിരാട് + ഹിരണ്യഗർഭൻ = നാരായണൻ

ആത്മാക്കൾ (അവബോധം) സൃഷ്ടിയുടെ (വിശ്വ) ഭാഗമാണ്, അത് നാരായണൻ്റെ ഭാഗമാണ്. അതിനാൽ, നാമെല്ലാവരും (എല്ലാ ആത്മാക്കളും) നാരായണൻ്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളും ആകുന്നു. പക്ഷേ, എല്ലാവരും ദൈവത്തിൻ്റെ ഭാഗങ്ങളല്ലെന്ന് നമുക്കറിയാം. ഈ ആശയം വിശദീകരിക്കാമോ സ്വാമി?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- നിങ്ങളുടെ ഫോർമുലയിൽ തുരീയം കാണുന്നില്ല. വിശ്വ + വിരാട് + പ്രാജ്ഞ + തുരീയം = നാരായണൻ അല്ലെങ്കിൽ ഹിരണ്യഗർഭൻ അല്ലെങ്കിൽ ഈശ്വരൻ അല്ലെങ്കിൽ ദത്ത ദൈവം. ആദ്യത്തെ മൂന്നെണ്ണം മാധ്യമം ആണെങ്കിൽ തുരീയം പരബ്രഹ്മനാണ്. ഒരു സാധാരണ ആത്മാവ് ദ്രവ്യം + ഊർജ്ജം + അവബോധം ആണ്, അത് പരബ്രഹ്മനോ തുരീയമോ ഇല്ലാത്ത ഒരു ചെറിയ പ്രപഞ്ചമാണ്. ദൈവത്തിൻ്റെ സർവ്വവ്യാപി എന്നത് ഫലവത്തായ അർത്ഥത്തിൽ മാത്രമാണ്, ഭൗതിക അർത്ഥത്തിലല്ല. വിശ്വരൂപത്തിൻ്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് രാമാനുജൻ മുഴുവൻ സൃഷ്ടിയെ അല്ലെങ്കിൽ സ്ഥൂലപ്രപഞ്ചത്തെ നാരായണ ഭഗവാൻ്റെ ബാഹ്യശരീരമായി കണക്കാക്കിയത്. നാരായണന്റെ ആന്തരിക ഊർജ്ജസ്വലമായ ശരീരം ആത്മാവായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടു. ആത്മാവ് എല്ലായ്പ്പോഴും ബാഹ്യശരീരത്തിൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കപ്പെടുന്നു (സൂപ്പർഇമ്പോസ്ഡ്). അതിനാൽ, ബാഹ്യശരീരത്തിൻ്റെ ഭാഗത്തെ ആത്മാവിൻ്റെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കാം. അതിനാൽ, ഈ ബാഹ്യലോകത്തിൻ്റെ ഭാഗമായ മനുഷ്യനെ നാരായണ ഭഗവാൻ്റെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കാം. ആത്മാവ് മുഴുവൻ യഥാർത്ഥ ദൈവമല്ലെങ്കിലും ദൈവത്തിൻ്റെ ഭാഗമായി മാറാൻ അതിമോഹമുള്ള ആത്മാവിനെ ആശ്വസിപ്പിക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ചതിനാലാണ് രാമാനുജത്തിന് ഈ യുക്തിയെല്ലാം നിർമ്മിക്കേണ്ടി വന്നത്.